تیتر 20- دومین نشست قراردادهای ارزی با حضور مدیر تخصیص ارز بانک مرکزی در سالن همایش های اتاق بازرگانی ایران برگزار شد و رنگ دیگری به خود گرفت. پس از طرح مسائل ارزی توسط نمایندگان بخش خصوصی، حسین تاجیک به نمایندگی از بانک مرکزی به برخی انتقادات پاسخ داد. او برخی از کلمات را با هم مخلوط کرد و برخی را “عجیب” توصیف کرد، اگرچه در نهایت گفت “ما همه در یک قایق هستیم.”
این مقام مسئول در پاسخ به انتقاداتی مبنی بر نحوه برگشت ارز و نرخ اجباری فروش آن، راه های مختلف بازگشت ارز را مطرح کرد و گفت: علاوه بر پتروشیمی و فولاد، 5 راه برای انجام تعهدات ارزی وجود دارد. صادرکنندگان و اگر راه دیگری وجود دارد باید حذف شود و بانک مرکزی چک کند. وی همچنین گفت: بانک مرکزی این ارز را برای خود نمی خواهد و فراتر از آن، قراردادهای ارزی قانون است و باید رعایت شود. سخنان او هم جواب داد و چند بار به گفتگوهای پیاپی بین او و نمایندگان بخش خصوصی مجلس منجر شد.
تعهد بدون دریافت تسهیلات؟
علی رضوانی زاده، رئیس کمیسیون کشاورزی ایران در این نشست گفت: بیش از 5 سال است که بحث تعهدات ارزی و نگاه دولت به مسائل بخش خصوصی باعث رفتارهای ناعادلانه و سردرگمی های زیادی شده است. “. کشاورزی از هیچ ارز خارجی یا توان ارزانی که دولت ارائه می دهد بهره نمی برد. سوالی که داریم این است که وقتی دیدگاه رهبری تقویت کشاورزی است چرا سیاست ما در این راستا نیست؟ این فعال اقتصادی تصریح کرد: وقتی دولت از نظر ارزی به بخش کشاورزی نگاه می کند مانند یک قاچاقچی ارز است. یعنی ما نگاه درستی به این مسائل نداریم.
کشاورز ما محصول را با حداقل گزینه و بدون حمایت بانکی و زیرساختی و حداقل حمایت در تهیه ماشین آلات تولید می کند. به دلیل عدم پشتیبانی و مشکلات حمل و نقل و تدارکات، این محصول به مرز می رسد، سپس در تانک و کامیون بیش از 35 روز از کیفیت آن کاسته می شود، بخشی از آن از بین می رود و بخشی از آن به کشور هدف می رسد. اکنون پس از طی شدن این رویه ناموفق، صادرکننده باید حقوق صادرات را نیز بپردازد. همچنین باید گفت که دیدگاه فردی سازمان ها و نهادهای مربوطه و سخت گیری نرخ ارز، دیدگاه رشد تولید نیست. این ارز صادراتی قطعا برمی گردد زیرا صادرکننده به آن نیاز دارد، اما موضوع نرخ ارز است و نه بخش خصوصی که بازار چند ارزی را ایجاد کرده است.
رضوانی زاده همچنین تصریح کرد: اگر برنامه به سمت افزایش تولید پیش برود، مانع این موانع نخواهیم شد. امروزه بزرگترین مشکل در بخش کشاورزی مشکل ارز است و عمده صادرات با کارت بازرگانی دیگران انجام می شود. علاوه بر این، امروزه کیوی ایرانی، سیب و سایر محصولات با قیمت سوم به فروش می رسد و اگر بخواهیم تراز منفی بخش کشاورزی را اصلاح کنیم، باید به سمت ارز تک نرخی حرکت کنیم تا بتوانیم از ظرفیت تولید خود استفاده کنیم. که دو برابر بیشتر از مقدار فعلی است.
سیاست ارزی ضد صادرات است
احمد معروف خانی، رئیس هیات مدیره صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی از دیگر سخنرانان این نشست بود. وی گفت: 80 درصد اتحادیه ما بخش خصوصی و واحدهای کوچک فعال هستند. در خصوص موضوع جلسه باید گفت که سیاست خارجی اتخاذ شده کاملاً علیه صادرکنندگان بخش پایین دستی و صنایع کوچک است. اکنون کل صنعت مجبور شده است ارز خود را در سامانه نیما تضمین کند. وی ادامه داد: شرکت‌های بزرگ پتروشیمی قدرت تنظیم دارند، بنابراین تولیدکنندگان کوچک 47 درصد غذای خود را رقابتی‌تر تولید می‌کنند و سربار آنها نیز به دلیل عرضه مواد غذایی در بورس انرژی کالا بیشتر است.
وی با اشاره به اینکه حجم کل صادرات ما در بخش های مختلف تا سال گذشته 4.8 میلیارد دلار بوده است، افزود: یک محاسبه ساده کافی است تا به این نتیجه برسیم که عرضه اجباری ارز در سامانه نیما به هیچ وجه به صرفه نیست. . هیچ وقت کار کارشناسی لازم در این راستا انجام نشده است و از مرداد ماه امسال که این قانون اجرا شد 70 تا 80 درصد واحدهای ما از کار بازمانده اند. پاسخ بانک مرکزی به اعتراض ما این بود که خوب رقابت نکنید. با این پاسخگویی و سطحی نگری و تصمیم گیری راه به جایی نمی بریم. شرایط واحدهای تولیدی کوچک با واحدهای بزرگ یکسان نیست و فقط تولید آنها یکسان است. بانک مرکزی به حرف های کارشناسان توجه نمی کند و فقط همین رقم 4.8 میلیارد دلاری برای دوستان جالب است.
پیش فرض ها و سرعت تعادل
در این جلسه مرتضی میری یکی از اعضای هیات ایرانی نیز به چند نکته اشاره کرد و گفت: یکی از نکات مهم نرخ ارز و پذیرش نرخ واقعی ارز و تراز است و این مشکل جدی است که بانک مرکزی نرخ واقعی ارز را نمی پذیرد، یعنی بانک مرکزی نام خود را تغییر می دهد قیمت های واقعی با نام هایی مانند ارز تقلبی و امثال آن با واقعیت مخالفت می کنند. این راه مخالف صادرات و سرکوب تجارت خارجی است. به گفته میری، در برنامه هفتم سالانه 23 درصد افزایش صادرات غیرنفتی مشاهده شد اما راه را بستیم. پاسخی که در موسسات غیر از بانک مرکزی با آن مواجه هستیم این است که چرا کسی که اصلا ارز وارد نمی کند صادرات دارد؟ یا باید اهداف یا سیاست های مرتبط با آن را تغییر دهیم.
بانک مرکزی می خواهد چه کند؟
حسین تاجیک، رئیس اداره توزیع ارز بانک مرکزی، یکی دیگر از میهمانان این نشست به سخنرانی پرداخت و گفت: باید قبول کنیم که در یک کشتی هستیم. نه دولت بدون بخش خصوصی می تواند کار خود را انجام دهد و نه برعکس، بنابراین باید به واقعیت ها و کارشناسانه نگاه کرد و از پنهان کردن موضوع پرهیز کرد.
چرا به دنبال بازگشت ارز هستیم؟ زیرا صادرات اساساً برای کسب درآمد ارزی و همچنین شفافیت است و وابسته به صادرات نفت نیست. به این 3 دلیل باید صادرات را افزایش دهیم و پول را برگردانیم. ما با کمک شما این کار را انجام دادیم و در سال گذشته رکورد زدیم. شاید فیزیک ارز لحاظ نشده بود اما 100 میلیارد دلار ارز برای خدمت به کشور هزینه شد.کارشناس ارزی بانک مرکزی ادامه داد: ما از این صادرات غیرنفتی و ارز آن در زمان های سخت دوره تحریم چرا بانک مرکزی ارز می خواهد؟ اگر امروز بپرسیم پس از 4 تا 5 سال چگونه می توان 100 هزار درهم را پس داد، نشان می دهد که حرف ما زیاد درست نیست زیرا 100 میلیارد دلار برگشت داده شده است.
این مسئول افزود: موضوع بعدی این است که باید در چارچوب قانون عمل کنیم و این سیاست ارزی در مجلس تصویب شده است. روش های مختلفی برای برگشت ارز حاصل از صادرات دیده شده، نمایندگان بخش خصوصی در جریان آن قرار گرفته اند و برخی از صحبت های دوستان برای من عجیب است. کی گفته باید ارز رو تحویل بده؟ راه های مختلفی وجود دارد و تاکید می کنم که بانک مرکزی ارز را برای خودش نمی خواهد، بلکه برای تولید می خواهد.
وی در توضیح این راه ها تصریح کرد: می توانید پول بیاورید، وارد کنید، ارز مبادله کنید و راه های دیگری هم برای برگشت ارز وجود دارد. اگر به راه دیگری فکر می کنید، آن را بیان کنید. شما می توانید با نرخ توافقی و به هر نرخی که بخواهید به واردکننده ارز بفروشید تاجیکستان درباره ارز نفتی و شیمیایی خبر داد: در خصوص بحث بنگاه های کوچک پتروشیمی و صنایع پایین دستی، بحث کارشناسان ادامه دارد و در شرف تکمیل است. ; اما به جز پتروشیمی، فولاد و معدن از همه روش ها می توان برای بازگشت ارز استفاده کرد. طبق آمار از ابتدای سال تا امروز 5 میلیارد دلار برای واردات مصرف شده، 2 میلیارد دلار به واردکنندگان فروخته شده و کنترلی روی نرخ ارز وجود نداشته است. وی تاکید کرد: همه جا شفافیت وجود دارد. به کجا می توان بیش از مقدار مشخصی ارز انتقال داد؟ کجای دنیا یک میلیون دلار به کشور برمی گردد و هیچکس نمی فهمد!
ما فرصتی برای کسب سود نداریم
نیاورانی نایب رئیس کمیسیون صادرات در پاسخ گفت: دولت پول خود را که 7 میلیارد دلار است می گیرد و یک میلیارد دلار سود می دهد. ما توان مالی نداریم و بهتر از شما نمی توانیم انجام دهیم و ادامه داد: شما می گویید بانک مرکزی برای تولید ارز می خواهد، ما می گوییم تولیدکننده به این اختلاف اهمیت نمی دهد، مهم این است که فرآیند تولید به صورت صادقانه و قانونی است و در این روند بازیابی ارز امکان پذیر است اما توسط دولت نه. بحث ما بر سر نحوه برگشت ارز است نه اصل بازگشت ارز. تاجیک پاسخ داد: رفقا توجه داشته باشید که ما به اینجا نیامدیم که شما را متهم کنیم و با این روش به جایی نخواهیم رسید. موضوع اصلی در قانون است و به طور کلی ارز صادراتی باید در اختیار واردکننده باشد.
وی توضیح داد: ما هم گفتیم 5 راه برای بازگشت ارز وجود دارد و روش های پیشنهادی را قبول داریم. اگر روش دیگری می شناسید به ما اطلاع دهید تا پس از تست آن را اجرا کنیم. تاجیک در پاسخ به این سوال که نرخ ارز چیست گفت: با تقاضای کاذب مواجه شدیم و درصد واردات و کوتاه شدن صف توزیع را تعیین کردیم. در شرایطی که ما هستیم، موضوع اصلی بحث سفارش است و هدف از این موضوع ساماندهی رویه واردات است. مرتضی میری نیز به تاجیک گفت: تفاوت نظر ما با بانک مرکزی این است که شما میزان صادرات را مطلوب می دانید و ما خیر. وقتی پتانسیل ایران را با ویتنام و ترکیه مقایسه می کنیم، می بینیم که اصلا تناسبی ندارند. ابتدا باید درد را بشناسیم و سپس دنبال درمان برویم، اما این باید قبل از مرگ بیمار اتفاق بیفتد.
